Het is ochtend. Even gluur ik uit het raam om de temperatuur in te schatten. Tussen koud en ijskoud. Ik gok grijsgrauwkoud, mocht dat bestaan. Naar de weersvoorspellingen kijken doe ik al een tijdje niet meer. Het voelt toch altijd anders aan. Mijn agenda-app geeft aan wat er vandaag op de planning staat: ‘De Weerbaarheidsdialoog’.

Afgelopen week hebben minstens vijf leerlingen me gevraagd wat we nu juist gaan doen op vrijdag. Ik vraag hen geduld uit te oefenen. Met de oriëntatiefase van De Trommelaars stoom ik hen klaar voor de activiteiten van vandaag.

Weer komt de vraag: “Maar mevrouw, wat gaan we dáár moeten doen? Moeten we andere mensen iets vertellen? Mensen die we kennen of niet kennen? Moeten we hen iets persoonlijks vertellen? …” De vragen worden op me afgevuurd en hoewel ik een persoonlijke anekdote uit mijn leven had gedeeld om me kwetsbaar op te stellen voelde ik een beetje weerstand. Ik denk in mezelf: ‘Oh jee, ik hoop dat Jamal meer loskrijgt. …’. 

Het is zover. Op school komen we samen in de refter om onze broodjes te maken. Mevrouw Topaloglu verwent ons met versgebakken brood en beleg. Met groen, rood en geel tussen onze broodjes vertrekken we richting het cultuurcentrum Houthalen-Oost. De dag kreeg al wat meer kleur door de gezellige sfeer in de refter. Leerlingen hielpen spontaan elkaar. Mooi tafereel aan de tafels.

We komen toe in het ontmoetingscentrum en worden vriendelijk onthaald. Daarna volgen we Jasper naar een donkere zaal, steenkoolmijndonker (mocht dat bestaan). Net gewend aan wat licht en kleur vergt het wat inspanning van mijn ogen om aan het donker te wennen. Ik meen dat ik iets zie bewegen tussen het publiek. Uit het donker, uit het niets, kruipt Jamal het podium op. Het kind in hem groeit. Het verhaal groeit. De verbinding tussen het publiek en Jamal groeit. Daar staat hij dan. Een volwassen man, groot en sterk maar tegelijk zo kwetsbaar en nog steeds kind van… Zoon van…

Zijn woorden wakkeren gevoelens aan en rakelen herinneringen op. Ik leef mee met zijn verhaal en herbeleef mijn eigen verleden. Mijn brein breit een web van verbanden. Het onomwonden verhaal heelt wonden. Niet alles is herkenbaar maar wel voelbaar, ook voor de jongeren in het publiek. Wat is het tijdens de voorstelling oorverdovend stil. Een stilte die bewijst dat of je nu 50 bent of 15, dat dit verhaal je raakt. We worden in drie groepen verdeeld onder vakkundige begeleiding van Niels, Jasper en Jamal. We mogen de tijd nemen om te onthaasten en rustig na te denken over onze eigen verhalen. In het groepje waarin ik terecht kom spreken we een nieuwe taal: ik noem het vanaf nu het ‘Alles’. Het ‘Alles’ is een mix van Nederlands, Engels, Turks, Grieks, Swahili, Duits, lichaamstaal en beeldtaal. We vertellen elkaar wat we verstaan onder familie en cultuur. We krijgen niet alles op papier maar hebben een mooie verbinding gevonden tussen leerlingen die op school amper met elkaar in contact komen. Leerlingen uit de onthaalklas en leerlingen uit het regulier onderwijs. Weg met die labels. We zoeken naar common ground.

Tijd om de groepen terug te verenigen op het podium. Benieuwd naar de verhalen van de andere groepen worden we gevraagd terug te zitten op de grond. ‘Het woonkamergevoel’ zoals Jamal het noemt. Ben ik blij dat de deur naar die woonkamer voor mij open stond…

Elke leerling en leerkracht op het podium deelde een deel van zichzelf. ‘Ik’ werd even ‘wij’ want ‘wij’ voelden mee met elke ‘ik’. Een ervaring, een mening, een gevoel, een emotie, een argument, een gebaar, een lach, een traan, een brief, een droom, een nachtmerrie, een tekening, een associatie, een verlies, … Ik kan het nog steeds niet vatten dat op zo’n korte tijd kunst werd gecreëerd. De jeugd van tegenwoordig raakte me vandaag diep.

Ik dank alle leerlingen voor hun hartverwarmende bijdrage. Ik ben dankbaar voor de waardevolle ervaring die Jamal, Jasper, Niels en Melda Topaloglu voor ons georganiseerd hebben. En niet te vergeten: de warme woorden van Johan Simons, Anke Housen en Arjan Ghys. Drie collega’s die ik al ken maar vandaag nog eens heb ontmoet, in een andere rol en in een andere context.

Campus Quadrant & Nei Tred, you did it again! (Ja, ik moest weer huilen :-))

Yasemin Gozet